کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی گروه حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، ایران
چکیده: (۳۳۸ مشاهده)
چکیده
هدف تحقیق حاضر، بررسی و تحلیل نظام پارلمانی عراق و مقایسه آن با نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران میباشد. یکی از خصایص مهم نظام سیاسی عراق، تبعیت از نظام پارلمانی است که قانون اساسی این کشور به این مهم صحه گذاشته است. نظام پارلمانی نشأت گرفته از تجربه هشت قرن حکومت انگلیس است. در نظامهای پارلمانی، پارلمان منتخب مردم، ابتکار عمل در قانونگذاری، تشکیل و تکوین قوه مجریه و نظارت مؤثر بر آن را بر عهده دارد. به این ترتیب مشروعیت نظام در دست پارلمان است. پارلمان در رأس امور است و هیچ مقامی بالاتر از آن نیست. در نظام پارلمانی، تفکیک قوا نسبی است. لازمه تضمین دموکراسی در نظام پارلمانی، مشارکت همه احزاب و گروههای موجود در جامعه است. هرچند دو کشور ایران و عراق در همسایگی هم قرار دارند، اما نظام جمهوری اسلامی ایران از نظام نمیه ریاستی تبعیت میکند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نظام تفکیک قوا را (در اصل 57) تحت نظارت ولایت فقیه پذیرفته است که این نظارت خود منبعث از اصل پنجم به عنوان یکی از اصول بنیادین است، بنابراین جهت تأمین استقلال قوا، نوعی از نظام نیمهریاستی شکل گرفته است؛ چرا که از طرفی طبق اصول 87 تا 89 وزرای دولت نیازمند رأی اعتماد مجلس و در مقابل آن پاسخگو میباشند و از طرف دیگر طبق اصل 114 رئیس قوه مجریه با آرای عمومی انتخاب میشود. یافتههای تحقیق نشان از آن دارد که، بین دو نظام حاکم بر کشور عراق و ایران اختلافاتی از جمله انحلال قوه مجریه و مقننه از سوی یکدیگر، معرفی رئیس قوه مقنه از سوی پارلمان وجود دارد اگرچه در مقابل به شباهتهای مانند مسئول بودن رئیس جمهور در مقابل پارلمان، استقلال قوه مجریه و مقننه در مقابل یکدیگر میتوان تاکید داشت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1401/11/9 | پذیرش: 1401/12/10 | انتشار: 1401/12/10